دانشکده حقوق شهید بهشتی

۱۳۸۹ فروردین ۲۴, سه‌شنبه

سفته

این پست برای اینه که بعد از آشنایی با برات که نرجس زحمت اون رو کشید منم تصمیم گرفتم سفته رو معرفی کنم


بفرمایید این شما و اینم آشنایی با سفته.........


ببخشید یه مقدار طولانیه


(به جاش سر کلاس قدک بیشتر یه چیزایی حالیتون میشه)








با سفته آشنا شویم

با سفته آشنا شویم
سفته سندى است که به موجب آن امضا کننده تعهد مى کند که مبلغى وجه در زمان معین یا به محض مطالبه از سوى دارنده، در وجه حامل یا شخص معین یا به حواله کرد آن شخص کارسازى کند.
سفته قائم به وجود دو شخص است: صادر کننده که مدیون و بدهکار است و شخص دیگر که ممکن است در هنگام صدور سفته معین یا نامعلوم باشد.
در صورتى که سفته براى شخص معینى صادر شود، نام و نام خانوادگى او در سفته آورده مى شود در غیر این صورت به جاى نام او نوشته مى شود در وجه حامل. در مورد اول، شخص معین و در مورد دوم، دارنده سفته در مقابل صادر کننده طلبکار مى شود و باید مبلغ سفته را در سررسید آن بپردازد. اگر سفته عندالمطالبه باشد، صادر کننده باید به محض مطالبه مبلغ آن را پرداخت کند.

آیا سفته مانند چک قابل انتقال به دیگرى است؟

عبارت «حواله کرد» در سفته به شخص این اختیار را مى دهد که سفته را به دیگرى واگذار کند. البته اگر عبارت حواله کرد نیز وجود نمى داشت، دارنده سفته مى توانست با ظهرنویسى (پشت نویسى) آن را به شخص دیگرى انتقال دهد.
ظهرنویسى: یعنى آن که دارند سفته مطالبى را که در برگیرنده هدف او از دریافت یا انتقال سفته است در پشت آن نوشته و در زیر این مطلب، امضا مى کند، پس ظهرنویسى براى انتقال سفته به دیگرى یا وصول وجه آن است.
اگر ظهرنویسى براى انتقال باشد، دارنده جدید سفته داراى کلیه حقوق و مزایایى مى شود که به آن سند تعلق دارد. انتقال سفته با امضاى دارنده آن به عمل مى آید. دارنده سفته مى تواند براى وصول وجه آن به دیگرى وکالت دهد که این عمل را براى او انجام دهد.
اصولاً ظهرنویسى براى انتقال است، اما اگر براى وکالت در وصول باشد، باید این موضوع در پشت سفته تصریح شود و به امضاى ظهرنویس برسد. در واقع کسى که (با ظهرنویسى) وکالت در وصول سفته پیدا مى کند، مانند دارنده سفته حق اقامه دعوى را نیز براى وصول آن خواهد داشت.

اگر سفته با ظهرنویسى هاى متعدد به اشخاص گوناگون منتقل شود، در این حالت دارنده سفته براى مطالبه وجه آن به چه کسى مى تواند رجوع کند و به بیان دیگر چه کسى مسوولیت پرداخت دارد؟

کسى که سفته را امضا کرده و ظهرنویس ها همگى در مقابل دارنده آن «مسوولیت تضامنى» دارند، یعنى دارنده سفته در صورت عدم پرداخت و واخواست، مى تواند به هر کدام از آن ها که بخواهد (به صورت منفرد) یا به دو یا چند یا تمامى آن ها (به صورت دسته جمعى) مراجعه کند. همین حق رجوع را هر یک از ظهرنویس ها نسبت به صادر کننده سفته و ظهرنویس هاى ماقبل خود دارد. بنابراین صادر کننده به علاوه ظهرنویس ها، همگى مسوول پرداخت وجه سفته خواهند بود. بدین ترتیب انبوهى از مسوولیت ها براى پرداخت مبلغ مندرج در سفته ایجاد مى شود. این مسوولیت در اصطلاح «مسوولیت تضامنى» نامیده مى شود.

آیا مى توان از صادر کننده سفته ضامن خواست؟

پرداخت وجه سفته را مى توان ضمانت کرد. این ضمانت ممکن است در رابطه با صادر کننده یا ظهرنویس ها صورت گیرد. در این صورت ضامنى که ضمانت صادر کننده یا ظهرنویس را کرده، فقط با کسى مسوولیت تضامنى دارد که از او ضمانت کرده است.

حقوق و وظایف دارنده سفته

براى آن که دارنده سفته بتواند از مزایاى قانونى آن برخوردار شود، باید نکات زیر را رعایت کند:
1- دارنده سفته باید در سررسید، سفته را مطالبه کند. اگر وجه سفته پرداخت شد، مساله اى پیش نمى آید ولى در صورت عدم پرداخت، دارنده سند باید ظرف ده روز از تاریخ سر رسید، سفته را واخواست کند. اگر روز دهم تعطیل باشد روز بعد از آن عمل واخواست انجام خواهد شد.
واخواست اعتراض رسمى است نسبت به سفته اى که در سررسید پرداخت نشده است. واخواست علیه صادر کننده سفته به عمل مى آید و باید رسماً به او ابلاغ شود. واخواست در برگه هاى چاپى که از طرف وزارت دادگسترى تهیه شده نوشته مى شود. بانک ها نیز واخواست نامه چاپى مخصوص دارند.
در واخواست رونوشت کامل سفته که به وسیله واخواست کننده نوشته مى شود و دستور پرداخت وجه سفته که توسط دادگاه انجام مى گیرد، آورده مى شود. واخواست نامه با استفاده از کاغذ کاربن در سه نسخه مشابه (یک نسخه اصل و دو نسخه رونوشت) تنظیم شده و به وسیله واخواست کننده امضا مى شود. پس از چسباندن تمبر به مبلغ.... ریال به دستور دادگاه، سفته توسط مامور اجرا (طبق مقررات مربوط به ابلاغ به صادر کننده سفته) ابلاغ مى شود.
باید توجه داشت که هیچ نوشته اى نمى تواند از طرف دارنده سفته، جایگزین واخواست نامه شود. مامور ابلاغ نسخه دوم واخواست نامه را به ابلاغ شونده یا محل اقامت او مى دهد. نسخه اصلى به واخواست کننده تسلیم و نسخه سوم در دفتر واخواست دفتر دادگاه بایگانى مى شود.
2- براى استفاده از مسوولیت تضامنى ظهرنویس ها، دارنده سفته باید ظرف یک سال از تاریخ واخواست، دادخواست خود را به دادگاه تقدیم کند. اگر دارنده سفته به این وظیفه قانونى عمل نکند، دعوى او علیه ظهرنویس ها پذیرفته نمى شود.
3- دارنده سفته اى که واخواست شده و در موعد مقرر اقامه دعوى کرده، مى تواند از دادگاه بخواهد که اموال طرف دعوى را قبل از رسیدگى و صدور حکم به نفع او توقیف کند. در این حالت پس از صدور حکم، دارنده سفته در وصول طلبش از مال توقیف شده، به سایرین تقدم دارد. دادگاه نیز به محض تقاضاى دارنده سفته، ممکن است معادل وجه آن از اموال طرف مقابل به عنوان تامین توقیف کند.

ایران صدا